Jedną z najbardziej popularnych w Europie mantr jest:
Om mani padme hum. Należy do mantr tybetańskiego buddyzmu, ze szkoły Wielkiego Wozu, czyli Mahajany. Składa się z 6 sylab, zapisanych i wymawianych zazwyczaj w sanskrycie lub w języku tybetańskim.
W innych językach Dalekiego Wschodu występują w wymowie niewielkie różnice, uważane przez buddystów za mało istotne. Poniżej kilka przykładów:
Język |
Pismo |
Wymowa |
tybetański |
ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ |
Om Ma Ni Pe Me Hung / Hum |
sanskryt |
ॐ मणि पद्मे हूँ |
Oṃ Maṇi-Padme Hūṃ |
chiński |
唵嘛呢叭咪吽 |
Ǎn Má Ní Bā Mī Hōng |
koreański |
옴마니반메훔 |
Om Ma Ni Ban Mae Hum |
japoński |
オンマニハンドメイウン |
On mani handomei un |
mongolski |
Ум маани бадми хум |
Um maani badmi khum |
tajski |
โอมฺ มณิ ปทฺเม หูมฺ |
Xomˌ mṇi pthˌ me h̄ūm |
birmański |
ဥုံမဏိပဒ္မေဟုံ; |
Òʊɴ manḭ paʔmè hòʊɴ |
wietnamski |
Oṃ maṇi padme hūm̐ |
Úm ma ni bát ni hồng
Án ma ni bát mê hồng |
Każda z 6 sylab mantry ma określone znaczenie, razem tworzą 5 słów:
OM - jest świętą sylabą tak w buddyzmie jak i w hinduizmie, rozpoczyna wiele mantr, jest pierwotnym dźwiękiem powstania świata, symbolizuje mądrość Stanu Buddy i jedność wszystkich istnień.
MANI - znaczy w sanskrycie klejnot, perłę lub koralik, jest symbolem czystej mądrości. Prawdziwym klejnotem jest otwartość na potrzeby innych, dzięki miłości i współczuciu nasze wewnętrzne światło może błyszczeć jak skarb.
PADME – oznacza lotos, który rośnie nawet na bagnach, jest w buddyzmie symbolem przekształcania tego co niedoskonałe w najwyższą doskonałość – wyraża możliwość naszej przemiany z niedoskonałego w doskonałe;
HUM - oznacza umysł i mądrość, dzięki którym zrozumieć można głębsze prawdy i trwać na drodze do oświecenia, to sylaba symbolizująca aktywność Stanu Buddy.
XIV. Dalajlama Tenzin Gjaco dał swoją interpretację tej mantry:
Om – symbol nieczystości ciała, mowy i umysłu adepta buddyzmu; jednocześnie symbolizuje czyste i święte ciało, mowę i umysł Buddy
Mani – klejnot; symbolizuje warunki, odnoszące się do metody uzyskania oświecenia: Bezinteresowną chęć osiągnięcia oświecenia, współczucie oraz miłość
Padme – symbolizuje kwiat lotosu oraz mądrość
Hum – symbolizuje niepodzielność; ponieważ oświecenie można osiągnąć tylko przy zastosowaniu obu rzeczy: mądrości i odpowiedniej metody.
Tak więc wszystkie 6 sylab razem, oznacza, iż krocząc wybraną ścieżką, będącą niepodzielnym związkiem metody i mądrości, możesz przekształcić swoje nieczyste ciało, mowę i umysł w czyste, uświęcone ciało, mowę i umysł Buddy.
Natomiast Thinlei Norbu - poszczególne sylaby mantry „Om Mani Padme Hum” tłumaczy następująco:
OM zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia się w światach bogów. Cierpienie bogów polega na widzeniu swojego upadku z boskich światów. jego źródłem jest duma.
MA zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia się w światach walczących bogów (asurów). Cierpienie asurów wynika z bezustannej walki. Jego źródłem jest zazdrość.
NI zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia w świecie ludzi. Cierpienie ludzi polega na narodzinach, chorobach, starości i śmierci. Jego źródłem jest pożądanie.
PAD zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia się w świecie zwierząt. Cierpieniem zwierząt jest tępota, wzajemne polowanie na siebie, bycie zabijanym przez człowieka dla mięsa, skór itd., bycie zwierzęciem pociągowym. Jego źródłem jest głupota.
ME zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia się w świecie głodnych duchów. Cierpienie duchów polega na odczuwaniu głodu i pragnienia. Źródłem tego cierpienia jest chciwość.
HUM zamyka bramę cierpienia wynikającego z odrodzenia się w świecie piekielnym. Cierpieniem piekieł jest gorąco i zimno. jego źródłem jest nienawiść i gniew”.
Mantra ta ma jeszcze wiele innych interpretacji, o czym będzie później, ale jej dosłowne tłumaczenie może znaczyć między innymi:
Om mani padme hum
mantra wpisana w lotos
-
Oddaj cześć skarbowi w lotosie.
-
Bądź pozdrowiony, skarbie w kwiecie lotosu.
-
Oddaję cześć klejnotowi w lotosie.
-
Chwała klejnotu w lotosie.
-
O, klejnot lotosu!
Na marginesie dodajmy, że lotos jest niezwykle ważnym symbolem w kulturach wschodnich, szczególnie w Indiach, Chinach, Japonii, Kambodży czy Wietnamie, gdzie jest uważany za kwiat narodowy. Wietnamczycy modląc się składają ręce w kształcie nierozwiniętego jeszcze kwiatu lotosu. W hinduizmie i buddyzmie symbolizuje czystość, oświecenie duchowe i odrodzenie. W hinduizmie jest też symbolem nieśmiertelności związanym z Brahmą i Wisznu. Jak już wiemy w sanskrycie kwiat lotosu nazywa się "padma" i jest traktowany jako amulet przynoszący bogactwo, szczęście i długie życie.
W buddyzmie lotos uważany jest za kwiat doskonały, w którym narodził się Budda, także symbol równowagi duchowej i harmonii. Często przedstawiany jest jako tron, na którym siedzi Budda lub inne boskie postacie.
Ogólnie mówiąc mantra w buddyzmie to praktyka religijna prowadząca do wyzwolenia i oświecenia, poprzez wielokrotne powtarzanie jednej lub więcej sylab. Mantry możne śpiewać, szeptać, wymawiać normalnym głosem, lub jeśli ktoś woli powtarzać jedynie w pamięci. Każdy dobiera sobie sposób recytacji, który mu bardziej odpowiada.
Podczas recytowania Om mani padme hum, poszczególne dźwięki sylab mają uspokajać i przekształcać sześć uczuć przeszkadzających w drodze do oświecenia.
Sylaba |
Oczyszcza |
Sfera samsary |
Om |
dumę / egoizm |
bogowie |
Ma |
zazdrość / żądzę rozrywki |
zazdrośni bogowie |
Ni |
przywiązanie / egoistyczne pożądanie |
ludzie |
Pad |
niewiedzę / uprzedzenie |
zwierzęta |
Me |
skąpstwo / chciwość |
głodne duchy |
Hum |
gniew / nienawiść |
piekło |
Jak to tłumaczy Ole Nydahl - częsta recytacja tej mantry zamyka dostęp do sześciu światów samsary:
OM – uniemożliwia odrodzenie się w świecie bogów
MA – uniemożliwia odrodzenie się w świecie półbogów
NI – uniemożliwia odrodzenie się w świecie ludzi
PE – uniemożliwia odrodzenie się w świecie zwierząt
ME – uniemożliwia odrodzenie w świecie demonów
HUNG – uniemożliwia odrodzenie w świecie piekieł i stanów paranoi.
Poszczególne sylaby mantry emanują dźwięki, które mają własną wibracją i własny kolor, są uważane za dźwiękowe reprezentacje boskich energii. Wielokrotne powtarzanie mantry nadaje oddechowi miarowy rytm, dlatego część buddystów preferuje recytacje na głos lub śpiewanie. Wibracje wywołane wokalizacją głosek wpływają na umysł i ciało wprowadzając je w stan skupienia, koncentracji, wyciszenia i spokoju. Intonowanie mantr umożliwia wprowadzenie w stan medytacji. Jeśli chodzi o kolory to:
Sylaba
OM generuj białą barwę i łączy się z boskością.
Sylaba
MA wibruje na niebiesko, kolor związana jest z tytanami.
Sylaba
NI daje kolor żółty i symbolizuje ludzi.
Sylaba
PAD generuje kolor zielony i łączy się ze światem zwierząt.
Sylaba
ME daje kolor czerwony i odpowiada istotom, które nie są ludźmi.
Sylaba
HUM emituje czerń i związana jest ze światem przejściowym.
Mantra
Om mani padme hum powstała w Indiach i została zapisana po raz pierwszy w sanskrycie i jest dłuższym tekstem niż pierwsze 6 sylab. Poniżej całość zapisana pismem dewangari, czyli we współczesnym sanskrycie i wymowa w tymże języku.
Tekst w sanskrycie |
Wymowa |
ॐ मणिपद्मे हूँ |
Oṃ maṇipadme hūṃ. |
महाज्ञानचित्तोत्पाद |
Mahājñānacittotpāda, |
चित्तस्य नवितर्क |
cittasya na-vitarka, |
नपुराण नप्रत्यत्पन्न |
na-purāṇa na-pratyutpanna. |
नमो लोकेश्वराय स्वाहा |
Namo Lokeśvarāya svāhā. |
Dopiero później mantra została przetłumaczona na język tybetański i wraz z rozpowszechnieniem się buddyzmu w Tybecie i Buthanie stała się tam bardzo popularna. Natomiast w Indiach buddyzm zaczął stopniowo zanikać.
Awalokiteśwara
Czterorękie bóstwo z Tybetu Om mani padme hum, zwana też
mantrą Wielkiego Współczucia, utożsamiana jest z czteroramiennym
Czenrezig (sanskr.
Avalokiteśwara) personifikacją współczucia. Celem jej powtarzania jest uspokojenie umysłu, rozwijanie w sobie współczucia, mądrości i miłości.
Pewna legenda, którą przytacza Joanna Grela, pochodząca z buddyzmu indyjskiego opowiada, że mityczna istota – bodhisattwa współczucia
Awalokiteśwara ślubował że będzie pracował bez wytchnienia, by wyzwolić z sansary wszystkie istoty. Złożył też ślub, że prędzej rozpadnie się na kawałki, niż zaniecha udzielania pomocy innym. Po dłuższym czasie skonstatował, że mimo iż wciąż pomagał, cierpienia na ziemi nie ubywało, a sansara nadal była pełna. Przeżył wówczas moment zniechęcenia i – zgodnie ze złożonym ślubowaniem – jego ciało rozpadło się na wiele części.
Wówczas przybył jego guru, budda Amitabha, i w magiczny sposób poskładał go w całość, oraz obdarzył tysiącem głów i rąk, by miał więcej możliwości pomocy istotom uwięzionym w sansarze.
Awalokiteśwara – pomimo spotęgowanych sił – czuł się wciąż przygnębiony, nie wiedząc, jak wypełniać swoją misję. Uświadomił sobie jednak, że gdyby dodatkowo posiadał postać groźną, szybką i potężną, mógłby znacznie skuteczniej wypełniać swe zadanie. Wówczas z jego serca wypromieniowała ciemnoniebieska sylaba
hung, która przekształciła się w sześciorękiego
Mahakalę. Ziemia miała wtedy zadrżeć sześć razy, a budda Amitabha i niezliczeni inni buddowie ogłosili, że ta nowa postać Awalokiteśwary będzie odtąd niezwyciężonym opiekunem dharmy we wszystkich światach oraz że posiądzie moc spełniania wszelkich dobrych życzeń.
****
Źródła:
Wikipedia - Hasło -
Om mani padme hum
Wikipedia - Hasło -
Awalokiteśwara
O Indiach - Hasło -
Om Mani Padme Hum – buddyjska mantra i jej znaczenie
Wczasywazji - Hasło -
Kwiat lotosu – symbol Wietnamu
Thinlei Norbu – Złoty kluczyk - wyd. 1988
Joanna Grela - Sześcioręki strażnik w buddyzmie tybetańskim MAHAKALA
Ole Nydahl – O mantrach -
https://dharma.pl/ole-nydahl-o-mantrach