Religia Islamu zrodziła sie na Półwyspie Arabskim w VII w.
Przed jego powstaniem istniała religia określana jako przedmuzułmańska. Podstawową komórką kultury arabskiej był szczep, miał on zwykle swoje główne bóstwo, czczono też bóstwa w postaci drzew. Wierzenia beduinów skupiały się na księżycu. Na pustyni obiektem kultu stały się studnie i źródła. Istniała również wielka ilość bóstw rodzaju żeńskiego i męskiego. Bóstwa zamieszkiwały w niebie. Arabowie oddawali im hołd poprzez ofiarowanie darów lub składanie ofiar. W wierzeniach przedmuzułmańskich dużą rolę odbywała również pielgrzymka do miejsc świętych. Odbiciem tej roli jest przejęcie przez islam różnych ceremonii praktykowanych za czasów pogańskich. Religia beduińska była w głównej mierze animistyczna.
Około 610 r., w nocy, którą nazwano później "nocą siły" , w końcu miesiąca Ramadan
Muhammadowi synowi Abdullaha objawił się Archanioł Gabriel. Objawił mu, iż Bóg jest jeden, wszechwładny, to on stworzył wszechświat, wszystkich ludzi czeka sąd, a tych, którzy wykonują nakazy Boga, czekają w niebie nagrody, zaś ludzi, którzy je lekceważą - straszne kary. Miało to miejsce w małej jaskini pod Mekką.
Początkowo Muhammad nie miał wielu wyznawców, ale z czasem liczba ich rosła.
W dniu, gdy przeniósł się z rodzinnej Mekki do Medyny 16 lipca ustanowiono rozpoczęcie roku, a w roku 622 " hidżry", czyli ucieczki - początek ery muzułmańskiej. Z czasem prorok Muhammed zmienił się w polityka.W 10 r. ery muzułmańskiej (632) odbył on pożegnalną pielgrzymkę do Mekki i w trzy miesiące po powrocie zmarł.
Z religijnej gminy Medyny wyrosło wielkie państwo islamu. Jego narodziny są nierozerwalnie związane z powstaniem Koranu. Jego nazwa (Qur`an) oznacza po arabsku czytanie, recytację. Składa się z 114 rozdziałów (suwar) liczących od 2 do 286 wierszy.
Zgodnie z jego zasadami, każdego wyznawcę obowiązują :
wyznanie wiary, modlitwa, jałmużna, post i pielgrzymka. To pięć obowiązków nazywa sie pięcioma filarami islamu. Koran zaleca również szerzenie
"wojny świętej" (dżihad).
Koran zawiera również przepisy ceremonialne odnośnie instytucji publicznych, prohibicji wina, zakazu jadania wieprzowiny oraz przepisy karne w wypadku zabójstwa, zemsty, kradzieży, lichwy, małżeństwa i rozwodu. Te dwa ostatnie uważane są za najbardziej niesprawiedliwe ustawy.
Koran jest także podręcznikiem do nauki czytania, pisania i zdobycia wykształcenia ogólnego. Prawie wszystkie jego historyczne opowieści mają swoje biblijne odpowiedniki, wiele postaci z Biblii, jak np. Adam czy Abraham, występuje także w Koranie.
Islam nawiązuje do tradycji żydowsko -chrześcijańskiej, lecz Jezusa uważa nie za Boga a jedynie za proroka. Islam bardziej niż inne religie ma charakter porządku prawnego regulującego życie muzułmanina według nauk zawartych w Koranie.
Islam prawowierny, czyli sunnicki, zachował swoją niezmienioną treść do XII w.
Szyizm datuje się od czwartego kalifa Alego, tj. od 661 r.
Punktem wyjścia tego odłamu był prawno-polityczny spór o prawa do kalifatu.
Wiele elementów złożyło się na to, by stworzyć kulturę i cywilizację muzułmańską :
nauki zawarte w Koranie, elementy kulturalno-obyczajowe dawnej Arabii, filozofia i nauka grecka, hellenizm, kultury semickie i niesemickie starożytnego Bliskiego Wschodu, religia i kultura Iranu Sasanidów, nauka i filozofia Indii.
Muzułmanie potrafili ułożyć je w całość, a prawo islamu dało jedność społeczności muzułmańskiej, która rozciągała się od Kordoby w Hiszpanii do Multany w Azji Środkowej.
Zarys tematu do rozwinięcia