Rocznica nowego podziału administracji kościelnej w Polsce
28 czerwca 1972 roku papież Paweł VI wydał bullę "Episcoporum Poloniae coetus", ustalającą nowy podział administracyjny Kościoła polskiego na Ziemiach Odzyskanych. Bulla wydana przez Pawła VI normalizowała stosunki prawne między PRL a Watykanem oraz ustalała nowy, kościelny podział administracyjny na Ziemiach Odzyskanych. Kończyła stan tymczasowości Kościoła na Ziemiach Zachodnich po II wojnie. Erygowano nowe diecezje, a istniejące włączono do polskiej administracji kościelnej, ustanawiając dla nich ordynariuszy.
Nowe diecezje zatwierdzone bullą to: gorzowska (wyłączona z dawnej administracji gorzowskiej), szczecińsko-kamieńska (wyłączona z dawnej administracji gorzowskiej), koszalińsko-kołobrzeska (wyłączona z dawnej administracji gorzowskiej), opolska (powstała na miejscu dawnej administracji opolskiej), warmińska (powstała na miejscu dawnej administracji warmińskiej).
W myśl dalszych postanowień dokumentu diecezja warmińska została przyłączona do metropolii warszawskiej; diecezje: gorzowska i opolska wraz z archidiecezją wrocławską tworzyły metropolię wrocławską; diecezja koszalińsko - kołobrzeska została włączona do metropolii gnieźnieńskiej; zaś diecezja gdańska, miała odtąd podlegać bezpośrednio Stolicy Apostolskiej i została włączona do metropolii gnieźnieńskiej.
Paweł VI przed wyborem na Stolicę Apostolską był kilkakrotnie w Polsce. Od maja do listopada 1923 roku sprawował tu urząd sekretarza nuncjusza apostolskiego. W 1966 roku chciał udać się z podróżą apostolską do Polski z okazji roku milenijnego, jednak władze komunistyczne nie wyraziły zgody na jego przyjazd. Bullę "Episcoporum Poloniae coetus" wydał po zawarciu przez Polskę i RFN w roku 1970 układu pokojowego.
Podział administracyjny Kościoła w Polsce, ustalony w 1972 roku trwał aż do 25 marca 1992 roku, kiedy papież Jan Paweł II ogłosił bullę "Totus Tuus Poloniae Populus", wprowadzająca nowy Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce. Była to największe reorganizacja Kościoła w powojennej historii Polski.
Zgodnie z główną zasadą bulli "zbliżenie biskupów do wiernych", doszło do znacznego zmniejszenia powierzchni terytorialnej wielu diecezji i archidiecezji, powołano także nowe diecezje, a osiem diecezji zostało podniesionych do rangi archidiecezji. Rozłączono archidiecezję gnieźnieńską i warszawską, które były dotychczas związane unią personalną w osobie arcybiskupa.
Zmiany dotyczyły również składu Episkopatu Polski, który został przez papieża wyraźnie odmłodzony. Mianowano 7 biskupów, 10 arcybiskupów. 11 ordynariuszy i 11 biskupów pomocniczych przeniesiono do innych diecezji.
W wyniku zmian administracyjnych powstało 41 jednostek administracyjnych, 13 archidiecezji, 26 diecezji oraz 1 archidiecezja podlegająca bezpośrednio Stolicy Apostolskiej.
Powołano w sumie 13 nowych diecezji: bielsko-żywiecką, elbląską, ełcką, gliwicką, kaliską, legnicką, łowicką, radomską, rzeszowską, sosnowiecką, toruńską, warszawsko-praską i zamojsko-lubaczowską.
PAP - Nauka w Polsce - 2007