Nazwa. Za czasów Abrahama Palestyna nazywała się ziemią Chanaan (Kanaan) od pierwotnych jej mieszkańców Chananejczyków (Kanaanitów). W późniejszych czasach nazywano ją Ziemią Obiecaną, bo ją Bóg obiecał dać w posiadanie Abrahamowi i jego potomkom. Izraelici nazywali zwykle Chanaan ziemią Hebrajczyków, ziemią Izraelską albo ziemią Judzką.
Nazwa Palestyna, dziś powszechnie przyjęta, pochodzi od: Filistji, małej krainy Filistyńczyków nad brzegiem morza Śródziemnego. Chrześcijanie powszechnie nazywają ją Ziemią Świętą, bo ją swoją obecnością uświęcił Zbawiciel.
Ziemia Obiecana
Obszar Palestyny jest niewielki. Leży wązkim pasem nad wschodnim brzegiem morza Śródziemnego, między 31°— 33° północnej szerokości, a 52° — 54° wschodniej długości. Ma 228 kilometry, długości i około 124 kilometry, szerokości. Cała powierzchnia kraju wynosi około 3380 kilometrów kwadratowych.
Granice Palestyny nie były stale określone. Z północy graniczyła z Fenicją i Syrją, ze wschodu z pustynią arabską, na południu z pustynią Arabji Skalistej, na zachodzie — z morzem Śródziemnym.
Góry. Palestyna jest krajem górzystym. U północnej granicy leżą góry Libańskie (3000 m.), a równolegle biegną góry Antylibańskie. Góry Libańskie sławne były z lasów cedrowych.
Góra Karmel - ok. 1890 a 1900r.
Od Gór Libańskich i Antylibańskich ciągną się dwa pasma górzyste po obu stronach Jordanu przez całą długość Palestyny.
Po zachodniej stronie Jordanu ważniejsze góry są: Karmel na zachodzie, Tabor, która jakby wyrasta z ziemi, samotna, blizko Nazaretu; na południe leżą góry Gelboe, Efraim, których szczyty najwyższe nazywają się Ebal i Garizim. W południowej części Palestyny jest również kilka wyższych szczytów. Kwarantanna w okolicy Jerycha, góra Oliwna, Kalwarja w pobliżu Jerozolimy, Syon i Morja, na których zbudowana była Jerozolima.
Góra Tabor - ok. 1890 a 1900r.
Wzdłuż wschodniej strony Jordanu ciągnie się pasmo gór od północy pod nazwą Bazan, dalej na południe — góry Galaad, Fasga, Nebo, gdzie Mojżesz umarł. Po za morzem Martwem ciągną się wzgórza Moabskie.
Równiny i doliny. Największą doliną była dolina Jordanu po obu brzegach tej rzeki; w zachodnio-północnej stronie ciągną się doliny Jezrael, Ezdrelon; na południe przy brzegu morza Śródziemnego jest bardzo urodzajna równina Saron i Sefeka. Po za tem — dolina Cedron na wschód od Jerozolimy; część jej nazywa się doliną Jozafata.
Wody. Palestyna jest bardzo uboga w wodę. Największą rzeką jest Jordan. Wypływa on z gór Libańskich, po drodze przepływa przez niewielkie błotniste jezioro Merom, potem jezioro Genezaret (zwane nieraz morzem Galilejskiem lub Tyberjadzkiem) mające 23 kilometry długości i około 8 kilometrów szerokości; wodę ma ono zdrową, czystą z wielką obfitością ryb. Okolice jeziora ładne i urodzajne.
Morze Tyberiadzkie / Galilejskie - ok. 1890 a 1900r.
Jordan wpada do morza Martwego, zwanego też Słonem, Asfaltowem; ma ono 76 kilometrów długości i około 19 kilometrów szerokości. Leży 392 m. niżej poziomu morza Śródziemnego. W wodach jego gorzkich nie żyją prawie żadne żywe istoty. Naokoło pustka i cisza; brzegi bogate są w pokłady siarki i soli.
Ważniejsze dopływy Jordanu są: Jarmuk i Jabok, obydwa ze wschodniej strony. Oprócz tego są jeszcze rzeki: Kison w dolinie Ezdrelon, wpadający do morza Śródziemnego; Cedron — potok, który przepływa pod Jerozolimą i uchodzi do morza Martwego; Arnon wpada do morza Martwego od wschodniej strony.
Morze Martwe - ok. 1890 a 1900r.
Klimat. W Palestynie znane są tylko dwie pory roku: zima czyli czas deszczów i lato czyli czas suszy. Deszcze zaczynają padać pod koniec października lub na początku listopada i są bardzo częste do końca marca; w końcu kwietnia ustają zupełnie i następuje susza, która trwa aż do października.
Pod względem klimatycznym można odróżnić trzy strefy: ciepłą na pobrzeżu morza Śródziemnego, umiarkowaną w miejscowościach górzystych, i strefą gorącą — w dolinie Jordanu i nad brzegami morza Martwego. Najniższa temperatura w miejscowościach górzystych dochodzi czasem do -3°, najwyższa — do + 44° R.
Urodzajność szczególnie w dolinach jest dobra. Dawniej Palestynę nazywano ziemią „mlekiem i miodem płynącą.“ Rodziły się tam wszelkie zboża i owoce nasze i południowe, a na stokach wzgórz zieleniły się piękne winnice. Za czasów Dawida kraj mógł wyżywić około pięciu miljonów mieszkańców. Dziś kraj ten skutkiem wycięcia lasów i niedbalstwa miejscowej ludności (przeważnie mahometańskiej) jest ubogi i pusty. Najpiękniejsze okolice leżą odłogiem, porosły dzikim ostem i chwastami. Mieszka tam zaledwie pół miljona mieszkańców.
Miasta. Główne miasto w Palestynie, Jerozolima (dawn. Urusalimma), była stolicą kraju od czasów Dawida aż do jej zburzenia przez Tytusa (70 r. po Chr.). Dziś liczy około 80,000 mieszkańców.
Jerozolima - ok. 1890 a 1900r.
Na południe leżało Hebron, dawna siedziba Abrahama i Betleem, gdzie się narodził Zbawiciel; na wschód Jerycho i Galgal, zdobyte przez Jozuego; ku północy były miasta Betel, a dalej Silo, gdzie długi czas zostawał Przybytek z arką Przymierza; jeszcze dalej na północ Sychem i Samarja, dawne stolice królestwa izraelskiego. W północnej części Palestyny leżały miasta Nazaret, Tyberjada, najdalej na północ wysunięte było miasto Dan.
Oprócz tych, Stary Testament wymienia jeszcze inne miasta; ale dziś one nie istnieją albo też zeszły do rzędu ubogich wiosek.
Hebron - ok. 1890 a 1900r.
Jozue. Zdobycie Ziemi Obiecanej.
Mojżesz doprowadził Izraelitów prawie do samych granic Ziemi Obiecanej. Wprowadzić zaś ich do tego kraju danem było dopiero jego następcy — Jozuemu. Pan Bóg obiecał mu taką samą opiekę, jak i Mojżeszowi. To też Jozue, ufny w pomoc Bożą, rozkazał wkrótce przygotować się wszystkim do tego tak długo oczekiwanego wypadku.
W dniu oznaczonym, na jego rozkaz, wzięli kapłani arkę Przymierza i poszli przed ludem. Pan Bóg zaś stwierdził nowym cudem, że nie przestał opiekować się narodem wybranym. Gdy mianowicie kapłani weszli z arką w Jordan, wody się rozstąpiły i lud cały przeszedł przez suche koryto rzeki.
Jordan - ok. 1890 a 1900r.
Na pamiątkę tego cudownego wydarzenia kazał Jozue wziąć dwanaście kamieni z łożyska rzeki i ustawić je na brzegu imieniem dwunastu pokoleń. Niedaleko od brzegów Jordanu zatrzymali się Izraelici w miejscowości Galgal, gdzie Jozue polecił uroczyście obchodzić święto Paschy. Tutaj manna przestała padać, gdyż mogli już Izraelici korzystać z owoców ziemi.
Po skończonych świętach rozpoczęło się stopniowe zdobywanie Ziemi Obiecanej, w czem na każdym prawie kroku Pan Bóg im dopomagał. Naprzód zdobyto miasto Jerycho (ruiny tego miasta odkopane w ostatnich czasach świadczą o silnem umocnieniu miasta), a gdy to najbardziej ufortyfikowane miasto dostało się w ręce Izraelitów, strach ogarnął wszystkich mieszkańców.
Jerycho - ok. 1890 a 1900r.
Słyszeli oni już przedtem, że Izraelitom w zwycięskim ich pochodzie nikt oprzeć się nie mógł. Dlatego też wielu z Chanaanitów dobrowolnie oddawało się w ręce zwycięzców. Wielu zaś, ufając swoim siłom połączonym, Nad Jordanem nieopodal Jerycha. stawiło opór zbrojny. Ale Bóg pomagał Izraelitom, którzy zwycięstwa jedno po drugiem odnosili.
W ten sposób, przy pomocy Boga, podbili Izraelici najpierw południową Palestynę aż do miasta Sychem. Umocniwszy się tutaj, urządzali wycieczki w północne strony, tak, że za życia Jozuego cała Palestyna została pokonana; ale nie całkowicie, gdyż w niektórych miejscowościach, zwłaszcza ufortyfikowanych, pozostały jeszcze niektóre plemiona. Tak np. Jebuzejczycy zostali podbici dopiero przez Dawida.
Po zdobyciu kraju Jozue odnowił przymierze ludu izraelskiego z Panem Bogiem i przypomniał błogosławieństwa i przekleństwa Mojżeszowe, zachęcając naród do wiernego służenia Panu Bogu. Lud przyrzekł: „Panu Bogu naszemu służyć będziemy i będziemy posłuszni przykazaniom Jego“ (Joz. XXIV, 24).
Wypełniając wreszcie wolę Bożą, podzielił Jozue cały kraj między dwanaście pokoleń i oznaczył dokładnie ich granice. Pokolenie Lewi, jako wybrane na służbę Bożą, zamiast działu osobnego, otrzymało tylko pewną ilość miast, gdzieby mogło mieszkać. Wybrano też sześć miast na schronienie dla tych, którzyby popełnili przypadkowe zabójstwo i obawiali się krwawej zemsty.
Dziesięć pokoleń nosi imiona dziesięciu synów Jakóba; dwa zaś — dwóch synów Józefowych t. j. Manassesa i Efraima czyli razem pokoleń dwanaście. Jozue przez cały czas swego życia, przy pomocy Najwyższego kapłana, sprawował rządy nad całym narodem. Stali oni obadwaj gorliwie na straży Zakonu Mojżeszowego, wskutek czego spokój i pomyślność rozwijały się u Izraelitów.
*