Konfucjanizm Religia Chin w okresie Czou ( X-III w pne) była połączeniem kultu przyrody i czci przodków. Ludzie starali się zyskać przychylność duchów modląc się do nich i składając ofiary. Do głównych bóstw w tym okresie należały: Niebo, Ziemia, ciała niebieskie, Słońce, Księżyc, planety, zjawiska przyrody, cztery pory roku, cztery strony świata oraz pięć części domu: brama, mur, ognisko domowe, drzwi i dziedziniec. Pierwotna technika wróżenia polegała na dotykaniu rozpalonym przedmiotem kości łopatkowej dużego zwierzęcia lub skorupy żółwia. Wróżono też z łodyg krwawnika. Powszechna była wiara w duchy lokalne i demony (słowo demon oznaczało ten, który powraca). Uprawę ryżu, wiarę w smoki, wiele wyobrażeń mitologicznych oraz obyczajów ludowych dotyczących płciowości wniosły kultury południowe Chin. Natomiast obrzędy przywoływania duchów zmarłych oraz obłąkanych na pewno pochodzą z północy.
W okresie Czou (I tysiąclecie p.n.e.) rozwinął się silnie
kult nieba, jako siły kierującej sprawami, na które człowiek nie ma wpływu oraz najwyższej zasady etycznej. Na przełomie IV i III w p.n.e. władzę w Chinach przejęła dynastia Ts`in - pierwsza dynastia ogólnochińska. Przejęła ona zasady głoszone wcześniej przez tzw. szkołę prawników (głosili oni, iż zasady etyczne są rzeczą powierzchowną, natura ludzka jest zła, najlepszą formą oddziaływania na nią jest system kar i nagród, stąd wsławili się brutalnymi metodami postępowania). Po upadku dynastii Ts`in metody te stosowano nadal. Osobą, która chciała uzdrowić zachodzące stosunki społeczne, był
Konfucjusz. Uważał on, iż władcy i ludzie powinni wzorować się na tradycji i naśladować dawne wzory postępowania. Nie zajmował sie zjawiskami nadprzyrodzonymi, skupiał się bowiem na obowiązkach wobec ludzi i życiu doczesnym. Jego system etyczny opierał się na tzw. tradycji "kun-tsy" - ideału dobrego pana feudalnego. Powinien on być sprawiedliwy, ludzki i znać zasady obowiązującej etykiety. Konfucjanizm nie przewidywał żadnych kar za niewypełnianie ideału. W dawnych Chinach bowiem potępienie społeczne było tak silna sankcją, że prowadziło nawet do samobójstwa. Konfucjanizm obejmował życie publiczne, rodzinne, a także życie jednostki. Od czasów dynastii Han do tego wieku był oficjalną religią chińską, podlegał wielu zmianom.
Kontynuatorem myśli Konfucjusza był
Mencjusz, a w latach 315 -235 p.n.e. został przetworzony przez myśliciela
Sun-tsy. Do podstawowych jego zasad należało: stworzenie rytuału oraz karanie naruszajacych normy. Uważał bowiem, iż człowiek rodzi się zły, a nabywać może cechy dobre, stąd wychowanie jest niszczeniem natury pierwotnej człowieka i gromadzeniem dobrych cech przez naukę i rozmyślania. Natomiast
Tun-Czung-szu stworzył system metafizyczny dla Konfucjanizmu. Włączył do niego zasadę dwóch pierwiastków: in i jang oraz zasadę 5 elementów. Wprowadził także astrologię i odczytywanie zjawisk przyrody jako korzystnych i niekorzystnych dla narodu. Za kontynuację kultu przodków uznać można rozwijający się kult Konfucjusza, składano mu bowiem ofiary i wznoszono świątynie. Przez 2000 lat konfucjanizm był religią panująca w Chinach. Jeszcze w 1934 r. obchodzono datę narodzin Konfucjusza jako święto narodowe.
Zarys tematu do rozwinięcia