MENORA - ŚWIECZNIKMenora (hebr. מנורה) jest siedmioramiennym kandelabrem i od ponad 3000 lat symbolem Judaizmu. Ten ozdobny świecznik był używany przez Żydów w Przybytku i Świątyni Jerozolimskiej. Menora jest jednym z najstarszych symboli narodu żydowskiego. Według tradycji symbolizuje on krzew gorejący, który zobaczył Mojżesz na górze Horeb. Na początku była tylko jedna menora, zrobiona dokładnie według instrukcji Mojżesza. Została ona wykonana ze złota, podobnie jak wszystkie instrumenty służące do jej obsługi. Stawiano ją przed Arką Przymierza w Przybytku, a następnie w Świątyni. Od przeszło 3.000 lat menora stanowi symbol narodu żydowskiego. Światło tego złotego świecznika oświetlało wnętrze Świątyni już w tułaczce dzieci Izraela po Pustyni Synaj. Jej światło rozświetlało I i II Świątynię w Jerozolimie. Od tamtych czasów menora służy jako symbol spuścizny żydowskiej w niezliczonych miejscach i w różnych formach. Menora została wybrana jako
oficjalny emblemat Państwa Izrael. Symbol ten można dzisiaj zobaczyć na wielu budynkach rządu izraelskiego, na gmachach ambasad Izraela na całym świecie, sądach izraelskich, oficjalnych materiałach piśmiennych oraz na sztandarze prezydenta Państwa Izrael. Pięciometrowa rzeźba przedstawiająca menorę, wykonana przez B. Elkana, stoi naprzeciwko wejścia do Knessetu. Wykonana jest z litego brązu, jej ramiona ozdobione są płaskorzeźbami przedstawiającymi historię i odrodzenie narodu żydowskiego.
Menora jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych i znanych symboli judaizmu. Według tradycji, Elohim Bóg, dając Mojżeszowi tablice przykazań, przekazał mu również dokładne instrukcje dotyczące Przybytku, a wśród rozmaitych sprzętów sakralnych wymienił także świecznik (hebr. menora). Jego dokładny opis znajduje się w Księdze Wyjścia (25, 31-40; 37, 17-24) oraz w Księdze Liczb (8, 2-3). Siedmioramienny kształt menory ma wartość symboliczną. Liczba sześć (sześć ramion) wyraża bowiem świat fizyczny, który został stworzony w sześć dni i dopełniony siódmym dniem - który niczym środkowy pień menory, zwieńczony lampą, symbolizuje Byt Nadprzyrodzony i ludzkie dążenie do Niego: "...środkowe [siódme] światło, które skierowane jest bezpośrednio w stronę Boga, pokazuje, że dominuje nad światem materialnym symbolizowanym przez liczbę sześć" - wyjaśnia w komentarzu do Szemot rabin Sacha Pecaric. Ten siedmioramienny świecznik miał być zapalany przez kapłana i płonąć od zmroku aż do poranka w Świętym Świętych Przybytku, stąd inna nazwa -
wieczne światło (hebr. ner tamid). Menora rozświetlała Pierwszą i Drugą Świątynię w Jerozolimie, symbolizowała światło i życie Boże. Po podboju Izraela w 70 r. e.ch., świątynna menora wraz z innymi skarbami została wywieziona do Rzymu. Świątynia nie została później odbudowana, a zrabowana przez Rzymian menora zaginęła. Jej kształt przetrwał jednak w pamięci i sztuce żydowskiej w formie malowideł, rzeźb i mozaik zdobiących synagogi, domy i nagrobki.
Interesujący jest fakt, że w "proroczym objawieniu" Apokalipsy św. Jana, mówi się o siedmiu świecznikach, w nawiązaniu do symboliki świętej liczby semickiej: "...obróciwszy się, ujrzałem siedem złotych świeczników i pośród świeczników kogoś podobnego do Syna Człowieczego" (Ap 1, 12-13). Wizja ta związana jest ze Świątynią Jerozolimską, której już nie ma i nie ma też świeczników, bo wszystko zostało zburzone, ale Jan opisuje tu nowy porządek Zbawienia, zapoczątkowany przez Jezusa Chrystusa. W innym fragmencie mowa jest o dwóch świecznikach i o dwóch drzewach oliwnych po bokach (zob. Ap 11, 4), co jest nawiązaniem do wizji Zachariasza. To właśnie u proroka Zachariasza występuje najwcześniejsze symboliczne znaczenie siedmioramiennego świecznika: "Siedem owych [lamp] to oczy JHWH, które przenikają całą ziemię" (zob. Za 4, 2-10). W nauczaniu Chrystusa to On sam stał się "światłością świata" (J 8, 12), światłem na drodze prowadzącej do pełni życia.
Menora to złoty oliwny świecznik, który był jedną z największych świętości ludu Izraela. Powstała ściśle według instrukcji przekazanej Mojżeszowi przez Boga (Ks. Wyjścia 25, 31-40). Wykuto ją z jednej bryły złota. Trzon i każde z sześciu bocznych ramion zakończone były kielichami kwiatów drzewa migdałowego. Stała w Przybytku, a następnie w świątyni jerozolimskiej, przed Arką Przymierza. Każdego wieczoru kapłani zapalali w niej ogień i pilnowali by płonął do rana. W kręgu osób, które nie wierzyły, że tak cudowne dzieło mogło zostać wykonane ludzka ręką istniała pewna tradycja, głosząca, że Mojżesz jedynie wrzucił złoto do ognia, a siedmioramienny świecznik sam się uformował. Wygląd i kształt Menory był głęboką symboliką. Miała przypominać wyglądem
Drzewo Życia (w wielu kulturach symbol wszechświata). Siedem ramion było pniem i gałęziami. Liczba ramion- 7 oznaczała to co biblijnie oznacza ta liczba- synonim pełni i doskonałości (więcej o liczbie siedem w moich starych notkach). Uczeni w Piśmie tłumaczyli, że każde z ramion oznacza to co w życiu człowieka najważniejsze:
- Bożą obecność
- bojaźń Bożą
- siłę Bożą
- Boże zrozumienie
- wiedzę Bożą
- Boską dobrą radę
- Boską mądrość
Wierni w Menorze widzieli świętość, „obcy”- przede wszystkim cenne złoto. I tu właśnie zaczyna się historia Menory. Menora to w swej istocie siedem lamp oliwnych na jednym kandelabrze. Tylko oliwą z oliwek pali się ogień w menorze. Menorę można odnieść także do opiewanego w Biblii "słodkiego wpływu Plejad", które były w kulturze semickiej symbolem pochodzenia ludzkości z Niebios, a w starszych tradycjach mówiono otwarcie, że Bogowie (Elohim) przybyli w Plejad.
cdn.