Rastafari
Rastafarianizm, - to ruch religijny który został zapoczątkowany w latach trzydziestych na Jamajce, w środowiskach ruchu walki o równouprawnienie rasowe. Jego istotą jest wiara, że cesarz Haile Selassie, władca Etiopii, w latach 1930-1974, jest nowym, biblijnym Mesjaszem, który rozpoczął proces zaprowadzania królestwa Bożego na ziemi. Nazwa tego ruchu pochodzi od imienia chrzestnego cesarza Selassie - Ras Tafari, co oznacza książę nieustraszony w języku Amhari.
Rastafari łączy cechy afrykańskich wierzeń animalistycznych, chrześcijaństwa (oparcie się na Biblii i niektórych zasadach chrześcijaństwa koptyjskiego), hinduizmu (dready, palenie marihuany, awatary) oraz pokojowych nauk cesarza Haile Selassie I, który głosił, że pokój na ziemi zapanuje, gdy ludzie przestaną być dzieleni na ludzi pierwszej i drugiej kategorii, a kolor ich skóry będzie miał takie samo znaczenie jak kolor ich oczu. Korzenie rastafari tkwią na kilku kontynentach, można go więc uważać za wierzenia uniwersalne.
Ruch ten został zapoczątkowany kazaniami
M. Garveya, urodzonego na Jamajce, czarnoskórego kaznodziei, publicysty, nauczyciela i organizatora ruchu walki o równouprawnienie rasowe, który po wizycie w Etiopii był zafascynowany osobą Ras Tafariego, jeszcze zanim ten objął swój tron.
Ruch ten następnie został rozpropagowany po całym świecie przez emigrantów z Jamajki i stał się popularny w wielu środowiskach czarnoskórych robotników w USA i Europie, jednak aż do lat siedemdziesiątych XX w. nie był zbyt dobrze znany w innych środowiskach społecznych.
W latach siedemdziesiątych został rozpropagowany wśród młodzieży w USA i Europie, razem ze wzrostem popularności kultury reggae, przez Boba Marleya i innych muzyków reggae.
Aktualnie szacuje się, że jego zdeklarowanymi wyznawcami jest ok 1 000 000 (milion) ludzi na całym świecie, o różnym pochodzeniu etnicznym. Ok 60% mieszkańców Jamajki uważa się za rastafarian.
Rastafari jest często niewłaściwie nazywane rastafarianizmem, choć określenie to przez samych rastafarian uznawane jest za obraźliwe. Wg rastafarian słowa zakończone na -izm zostały wymyślone aby wprowadzić podziały między dziećmi Jah. Głoszą oni zasadę "No ism, no schism".
********************************
Wierzenia religijne - Źródła i symbole
Rastafarianie, nazywający się sami często "braćmi Rasta", wierzą, że cesarz Haile Selassie jest prawdziwym mesjaszem, który poprawadzi wszystkie ludy Afryki, a także w "eksportowej" wersji tej religii wszystkich rozproszonych po świecie ludzi, którzy czują się duchowo związani z Afryką, do ziemi obiecanej, w której nie będzie już rasizmu i niesprawiedliwości.
Rastafarianie wierzą, że są resztką czarnej rasy, prawdziwych potomków biblijnego Króla Dawida. Wg ich wierzeń w 10 w. p.n.e. cesarstwo Etiopii zostało utworzone przez Menelika I, syna biblijnego króla Salomona i królowej Saby i przetrwało aż do upadku cesarza Haile Selassie.
Etiopskie źródła rastafarianizmu wywodzą się z jednej strony od czarnoskórych wyznawców judaizmu, zwanych felaszami, którzy przez całe wieki żyli w Etiopii w izolacji od reszty Żydów. Sami felasze odżegnują się od jakichkolwiek związków z rastafarianizmem. Z drugiej strony
wielu etiopskich i jamajskich rastafarian uważa, że ich religia jest jednym ze wschodniochrześcijańskich kościołów - jednak żaden inny kościół wschodniochrześcijańśki nie uznaje ich tożsamości.
Niektórzy wyznawcy rastarafianizmu, zwłaszcza w USA, widzą swoją wiarę jako jeden z nowych kościołów protestanckich, z kolei inni uważają się za katolików, którzy zerwali z wiarą w autorytet Rzymu. Inicjator rastafarianizmu w Jamajce - Marcus Garvey - był początkowo kaznodzieją Ortodoksyjnego Kościoła Etiopskiego, został jednak z niego wydalony za głoszone poglądy.
Oryginalny obrządek rastafarianski kultywowany na Jamajce i w Etiopii, jest w jednych aspektach podobny do judaizmu, w innych do Etiopskiego chrześcijaństwa, zawiera w sobie także elementy zapożyczone z afrykańskich kultów animistycznych i niektórych wierzeń hinduskich. Wszystkie te elementy wnieśli niewolnicy, sprowadzani na plantacje do Jamajki z wschodniej Afryki i w mniejszym stopniu z Indii na zasadzie tygla kulturowego, w wyniku którego powstała w gruncie rzeczy zupełnie nowa religia.
Bardzo charakterystycznym elementem tej religii jest
rytualne palenie marihuany, zwanego przez rastafarian gańdzią, którą prawdopodobnie sprowadzili na Jamajkę hinduscy niewolnicy. Jej palenie jest rodzajem aktu religijnego, którego zasadność próbuje się nawet potwierdzać cytatami z Biblii.
Wykorzystywana jest do wnioskowania (rezonowanie) i traktowana jest jako sakrament, który oczyszcza ciało i umysł, powiększa świadomość, ułatwia pokojowe współistnienie i przybliża do Jah. Rastafarianie są zaskoczeni faktem, że marihuana jest nielegalna. Postrzegają ją jako substancję otwierającą umysł - coś, czego system Babilonu, jak rozumują, jawnie sobie nie życzy. W swoim rozumowaniu przytaczają kontrastowe porównanie ziół do alkoholu, który według nich ogłupia ludzi i nie jest częścią afrykańskiej kultury. Pomimo takiej oceny działania marihuany, jej zażywanie nie jest religijnym nakazem, wielu Rastafarian jej nie używa.
Rastafarianie wierzą, że marihuana to Drzewo Życia, wspominane w Piśmie.
Rastafarianie opierają się na staroangielskiej wersji Biblii (King James version, z 1611 roku). W oryginale Biblii (Wj 30: 23) są słowa "kanehbosm" i rastafarianie tłumaczą je jako "pachnące konopie" (choć tłumaczono to różnie), i były one używane do praktyk religijnych. Słowo to powtarza się także w:
Iz 43:24, wreszcie pięćset syklów kasji, według wagi przybytku, oraz jeden hin oliwy z oliwek.
Jr 6:20, Na co sprowadzacie Mi kadzidło ze Saby albo wyborny korzeń trzcinowy z dalekiej ziemi? Nie podobają Mi się wasze całopalenia, a wasze krwawe ofiary nie są Mi przyjemne.
Ez 27:19 Dan i Jawan począwszy od Uzzal drogą wymiany za twe towary dostarczały ci wyroby żelazne, cynamon i trzcinę
PnP 4:14 nard i szafran, wonna trzcina i cynamon, i wszelkie drzewa żywiczne
Słowo kanehbosm zastąpione jest słowem trzcina
Również
noszenie "dredów", czyli grubo splecionych włosów, jest prawdopodobnie zapożyczone od hinduizmu, zwłaszcza, że w etiopskiej wersji rastafarianizmu dredy były początkowo nieobecne. Noszenie dredów ma znaczenie symboliczne. Dredy są symbolem "lwa" - czyli nieustraszonego mesjasza, oraz wyrazem protestu przeciw siłom "Babilonu" i znakiem powrotu do natury.
Lew Judy - jednym z głównych symboli rastafarianizmu jest lew, który symbolizuje nieustraszoność, samego Ras Tafariego oraz czasami samego Boga Jah.
Kolory czerwony, zielony i złoty, jako "barwy Afryki" mają dla rastafarian szczególne znaczenie i są często obecne w ich strojach. Czerwony oznacza ofiarę krwi, zielony oznacza "cudowne ziele" czyli gandźię, zaś złoty to kolor nadziei na przyszłe bogactwo Afryki.
********************************
Podstawowe elementy wiary
Jah – rasta uznają Haile Selassie za Mesjasza zesłanego im przez Jah. Poprzez zwracanie się do niego jako Jah Rastafari niektórzy uznają jego osobę za manifestację Jah. Każdy rasta jest zachęcany do samodzielnego poszukiwania prawdy.
Podobnie jak inne postchrześcijańskie wyznania (np. Baha'i), Rasta wierzą, że „Jah” posiada manifestacje lub wcielenia (awatary), m.in.: Mojżesza, Eliasza, Jezusa Chrystusa i cesarza Haile Selassie I. Wszyscy oni byli zbawicielami ludzkości, ale tylko Haile Selassie jest prawdziwym i ostatecznym mesjaszem, który poprowadzi czarny lud i wszystkich innych ludzi do Ziemi Obiecanej (Syjonu) w Afryce. Słowo Jah pochodzi zapewne od hebrajskiego יהוה. W oryginalnym tekście Biblii występuje ono 26 razy samo i 24 razy w słowie "Hallelujah" (Chwalmy Jah).
Yeshua Ha Mashiach jest stosowanym przez rasta ich zdaniem poprawnym imieniem jakie oryginalnie nosił Jezus Chrystus nim zostało ono zniekształcone przez pisownię i wymowę grecką i łacińską.
Babilon - nazwa rebelii wobec czegoś co rasta nazywają "Prawowitym Władcą Ziemi" ("Earth's Rightful Ruler") trwajacej już od czasów Nimrodu. Pierwotnie nazwa wszystkich struktur władzy „białego człowieka”, które przez całe wieki zmuszały czarną rasę do ekonomicznego i fizycznego niewolnictwa. W szerszym znaczeniu jako Babilon określa się każdą strukturę władzy i pieniądza wyzyskującą ludzi.
Syjon albo Zion to nazwa "kraju marzeń" rasta. Fragment Psalmu 137 wg Pisma Świętego w wersji Króla Jakuba z 1611 roku.
By the rivers of Babylon, there we sat down, yea, we wept, when we remembered Zion.
(Nad rzekami Babilonu -
tam myśmy siedzieli i płakali,
kiedyśmy wspominali Syjon
- początek Ps 137 wg Biblii Tysiąclecia.)
Etiopia jest dla Rastafarian symbolem Syjonu (Zajonu). W wierzeniu tym opierają się oni na treści tłumaczenia Psalmu 87 w najczęściej używanej i akceptowanej przez Rastafarian wersji Pisma - King James Version (KJV):
His foundation is in the holy mountains.
The LORD loveth the gates of Zion more than all the dwellings of Jacob.
Glorious things are spoken of thee, O city of God. Selah.
I will make mention of Rahab and Babylon to them that know me: behold Philistia, and Tyre, with Ethiopia; this man was born there.
Ja i Ja (I and I) – doktryna głosząca pełną duchową jedność Boga i ludzi. Mówi ona, że Bóg jest w każdym z ludzi i jednocześnie wszyscy ludzie są jednym w Bogu. Każdy rastafarianin czuje się osobiście związany jednością z Bogiem i każdym współwyznawcą.
I-tal – pojęcie zbliżone do hebrajskiego koszer i arabskiego halal, czyli „czyste” produkty żywnościowe, ubrania itp. Słowo to pochodzi od angielskiego vital. Dla rastafarian Ital są wszystkie produkty naturalne, zaś „nie-I-tal” „skażone Babilonem”, czyli np. chemicznie przetworzone. Część rastafarian jest wegetarianami lub nawet weganami, a wszystkich obowiązuje zakaz jedzenia wieprzowiny, niektórych zwierząt morskich, węży – co bardzo przypomina zasady koszerności.
Pismo Święte - rastafarianie korzystają z Biblii w wersji Króla Jakuba nazywanej po angielsku King James Version (KJV) i wydanej w 1611 roku. Ponadto używają też Holy Piby i utrzymują, że jest to najbardziej wierne oryginałowi tłumaczenie starożytnej Biblii, której oryginał został przekłamany na przestrzeni dziejów przez „siły Babilonu”. Holy Piby utrzymuje zawartość Biblii judeochrześcijańskiej, którą posługują się chrześcijanie i żydzi, jej tekst jest jednak w kilkuset miejscach odmienny. Twórcami „tłumaczenia” Holy Piby była grupa kaznodziejów skupionych wokół Marcusa Garveya. Egzemplarze Holy Piby są rzadko spotykane i używane.
Kebra Nagast - druga święta księga rastafarian, opisująca historię Etiopii, napisana prawdopodobnie przez etiopskich mnichów.
********************************
Ceremonie
Liturgia rastafarian nie jest skomplikowana. W zasadzie istnieją tylko dwie ceremonie religijne:
Dyskusja lub krąg – spotkanie grupy rastafarian, którzy siadają w kręgu i podając sobie z rąk do rąk marihuanę ("gandzię") w fajce dyskutując o sprawach religijnych, etycznych i społecznych. W kręgu z założenia wszyscy są równi, choć pewien specjalny status ma osoba pełniąca uznawaną za zaszczytną funkcję podpalenia i pierwszego zaciągnięcia się fajką. Tradycja nakazuje przekazywać fajkę zawsze w kierunku przeciwnym do ruchów wskazówek zegara.
Binghi („Balanga”) – radosny ceremoniał świąteczny symbolizujący zwycięstwo nad „siłami Babilonu”. Rastafarianie wierzą, że Binghi wywodzi się ze starożytnego tańca zwycięstwa afrykańskich wojowników z czasów gdy cała czarna rasa była jednością. Binghi polega na wspólnym biesiadowaniu, tańcu, śpiewaniu i paleniu marihuany. Czasami trwa nawet kilka dni.
********************************
Święta Rastafarian
Wszystkie dni świąteczne rastafarianie czczą jednakowo - poprzez organizowanie "Balang"
·6 Stycznia - Ceremonialne urodziny cesarza Haile Selassie
·21 Kwietnia - Święto przybycia cesarza Haile Selassie do Jamajki
·23 Lipca - Osobiste urodziny cesarza Haile Selassie
·1 Sierpnia - Obchody wyzwolenia cesarza z niewolnictwa
·17 Sierpnia - Urodziny Marcusa Garveya
·2 Listopada - Dzień koronacji cesarza
- 24 Września - (Dla polskich Rasta) wizyta Jego Cesarskiego Majestatu w Polsce
********************************
Historia
Rastafarianizm wywowdzi swoją nazwę od Ras (książe) Tafari Makonnen - czyli chrzestnego imienia cesarza Haile Selassie, którego koronacja była traktowana jako spełnienie wygłoszonego na dziesięć lat wcześniej proroctwa faktycznego inicjatora tej religii, Marcusa Garveya:
"Look to Africa for the crowning of a Black King; he shall be the Redeemer." oraz kilku proroctw biblijnych.
Cesarz Heile Selassie przyjął po koronacji biblijny tytuł "Króla Królów, Pana Panów, zwycięskiego lwa plemienia Judy" i zgodnie z wierzeniami rastafarian jest 225. władcą Etiopii, w ciągłym łańcuchu królów Etiopii, zaczynającym się od samego biblijnego Króla Dawida.
Garvey wierzył w ideę panafrykanizmu, głoszącego, że kiedyś wszyscy czarni ludzie powstaną, połączą się w pełnym braterstwie i odzyskają Afrykę z rąk białych kolonizatorów. W latach 20. i 30. XX w. jeździł on po różnych krajach karaibskich z pół-religijnymi, pół-politycznymi kazaniami. Jego kazania znalazły szczególny posłuch wśród rolniczej ludności Jamajki. Po koronacji w 1930 r. Haile Selassie, Garvey ogłosił go nowym mesjaszem. W tym czasie Etiopia była jedynym niepodległym państwem w Afryce, a Haile Selassie był jedynym czarnoskórym władcą, które poważnie traktowano w Europie. Jak na ironię, sam Sellasie był chrześcijaninem obrządku etiopskiego i nie chciał mieć nic do czynienia z nowopowstałym ruchem polityczno-religijnym.
Jeden z głównych kaznodziejów rastafariańskich, Leonard Howell, ogłosił w latach 30. podstawowe prawdy tego ruchu społeczno-religijnego. Były to:
·nienawiść do białej rasy
·wiara w wyższość czarnej rasy
·dążenie do zemsty na białej rasie za wszystkie krzywdy, które uczyniła czarnym ludziom
·walka z legalnym rządem Jamajki (sprawowanym w tym czasie przez białych)
·czynienie przygotowań do powrotu do Afryki
·uznanie cesarza Selassie za mesjasza i jedynego prawowitego władcy czarnych ludzi.
Po tym ogłoszeniu, Howell został aresztowany i osadzony w więzieniu na 2 lata. Po wyjściu z więzienia ustanowił on komunę o nazwie "Pinnacle", która stała się pierwszą "wzorcową" komuną rastafariańską. Prawdopodobnie to w tej komunie wprowadzono zwyczaj palenia gańdzi i noszenia dredów.
Brutalny rasizm pierwotnej wersji rastafarianizmu został z niego powoli wyeliminowany. Większość współczesnych rastafarian odżegnuje się obecnie od idei supremacji czarnej rasy, aczkolwiek, w wielu środowiskach rastafariańskich, reminiscencje idei panafrykanizmu są wciąż żywe. Jedna z największych współczesnych sekt rastafariańskich o nazwie "Dwanaście Plemion Izraela" zalicza wszelkie formy rasizmu do sił "Babilonu" i upatruje wyzwolenia się z jego okowów przez studiowanie i medytację nad Biblią, które jest dostępne dla ludzi wszystkich ras i wyznań. Pod koniec lat 30. zarówno Jamajka jak i Etiopia znalazły się w trudnej sytuacji politycznej.
W 1935 roku Etiopia została najechana i okupowana przez faszystowskie Włochy, co rastafarianie traktują jako prawdziwy początek II wojny światowej. Haile Selassie uciekł do Wielkiej Brytanii, gdzie utworzył Światową Federację Etiopską, w ramach której gromadził donacje, które głównie pochodziły od rastafarian. W dowód wdzięczności, po powrocie na tron, przeznaczył on znaczne tereny w jednej z etiopskich prowincji na osiedlanie się rastafarian z całego świata.
Równolegle, w 1941 roku, komuna "Pinnacle" została rozwiązana i zakazana przez władze Jamajki. Mimo to, ruch rastafariański rozwijał się na Jamajce w częściowym podziemiu. Od 1950 roku został on oficjalnie zakazany. Wielu rastafarian było w tym czasie prześladowanych, bitych, zmuszanych do obcinania dredów i umieszczanych w więzieniach za palenie gańdzi.
Etiopska wspólnota emigrantów-rastafarian, wspierana finansowo przez wyznawców na całym świecie, zdobywała tymczasem coraz silniejsze wpływy na rządy w Etiopii, stając się w końcu jedną z głównych podpór kulejącej władzy cesarskiej.
Haile Selassie zdecydował się w 1966 r. odwiedzić Jamajkę, aby spotkać się ze starszyzną pół-oficjalnych komun rastafariańskich. Wizyta ta dała silny impuls do rozwoju tego ruchu na całym świecie, gdyż została zinterpretowana przez wielu rastafarian jako oficjalne uznanie swojej roli mesjasza przez Selassie, aczkolwiek sam Selassie pozostał do końca życia chrześcijaninem obrządku etiopskiego i nigdy nie uznał oficjalnie tej roli.
Selassie podczas swojego pobytu na Jamajce starał się skierować ten ruch na bardziej pokojowe tory. Ogłosił on oficjalnie, że rastafarianie nie powinni opuszczać własnych krajów i emigrować do Afryki do czasu aż uda im się wyzwolić spod jarzma "Babilonu" wszystkich uciskanych ludzi we własnym kraju, co dość radykalnie zmieniło charakter tego ruchu z panafrykańskiego na bardziej uniwersalny.
Walter Rodney, profesor na Jamaica University, utworzył w 1968 roku Ruch Czarnej Siły (Black Power Movement), który przejął wiele idei od rastafarianizmu i razem z nim rozprzestrzenił się na inne wyspy karaibskie - Trinidad i Tobago, Dominika i Grenada.
Śmierć Selassie w 1975 roku stała się początkiem okresu spektakularnego wzrostu popularności tego ruchu na świecie, głównie za sprawą sukcesu komercyjnego związanej z tym ruchem muzyki reggae. W pierwszej połowie lat 70. reggae stało się bardzo popularne w USA i Europie, głównie za sprawą charyzmatycznego i autentycznie utalentowanego
Boba Marleya i jego zespołu The Wailers.
Jednocześnie, po śmierci Selassie, rastafariańscy "uczeni w piśmie" podzielili się na dwie frakcje. Pierwsza z nich głosiła, że cesarz przeniósł się czasowo do nieba, gdzie będzie wybierał sprawiedliwych spośród ludu Rasta, w mającym niebawem nadejść końcu świata. Druga wierzyła, że on tak naprawdę nie umarł i że jego śmierć została sfingowana przez siły Babilonu, a tak naprawdę ukrywa się on gdzieś w Afryce, czekając na odpowiedni moment, aby poprowadzić swój lud do Ziemi Obiecanej.
W tej drugiej wersji rastafarianizm stanowi wciąż podstawę rozmaitych sekt i luźnych grup wyznawców rozsianych na całym świecie, bedąc w Europie i USA podstawą swoistej odmiany kultury młodzieżowej.
********************************
Rastafarianizm współczesny
Rastafarianizm nigdy nie był nadmiernie zorganizowaną religią. Większość ludzi Rasta nie identyfikuje się z konkretną sektą czy wyznaniem, definiując siebie jako Rasta raczej przez ubiór, obyczaje, słuchanie muzyki i częste przebywanie w gronie podobnych osób, tworząc w ten sposób nieformalne subkultury. Jednakże, w ramach tego ruchu istnieją dwie dobrze zdefiniowane grupy: sekta "Bobos" i "12 Plemion Izraela". Ta pierwsza ma charakter bardziej pan-afrykański, gdy druga jest bardziej uniwersalna.
Większość świadomych swojej wiary rastafarian, zwłaszcza tych mieszkających na Karaibach, uznaje, że należy do jednego z dwóch "domów", które są pozostałością oryginalej struktury zniszczonej częściowo w latach 50. Są to domy "Nyabinghi" i "Combsomes", które do lat 50. były zarządzane przez nieformalne zgromadzenia starszych "uczonych w piśmie". Zwolennicy domu "Nyabinghi" noszą dredy, a zwolennicy domu "Combsomes" chodzili normalnie ostrzyżeni. Aktualnie dom "Combsomes" praktycznie zanikł, zaś dom "Nyabinghi" trwa i jest zarządzany przez obieralną radę 72 starców, która spotyka się raz do roku i ustala ogólne kierunki rozwoju tej formy rastafarianizmu.
Ruch Rastafari nigdy nie był scentralizowaną religią, wielu rastafarian uznaje go nie za religię, a za "drogę życia". Większość ludzi Rasta nie identyfikuje się z konkretną sektą czy wyznaniem, definiując siebie jako Rasta raczej przez ubiór, obyczaje, poglądy na sprawę rasizmu, słuchanie muzyki i częste przebywanie w gronie podobnych osób, tworząc w ten sposób subkultury. Niektórzy rastafarianie obok muzycznej uprawiają działalność polityczną, jak np. Nandor Tanczos albo Ras Sam Brown i jego partia Suffering People's Party z roku 1961, lub łagodzą konflikty polityczne, jak np. Bob Marley, który poprosił ówczesnego premiera Michaela Manleya, i lidera opozycji Edwarda Seagę na scenę, i następnie wykonano sławne zdjęcie ich trzech trzymających ręce w symbolicznym geście pokoju podczas bardzo brutalnej kampanii przedwyborczej.
********************************
Odłamy ruchu oraz tzw. domy
Większość Rastafarian nie identyfikuje się z żadną sektą ani odłamem, ale wyróżnić można trzy silne domy Rastafari: Nyahbinghi, Bobo Ashanti (Bobos) oraz 12 Plemion Izraela. Dom Bobos ma charakter panafrykański i przypomina sektę z charyzmatycznym liderem, podczas gdy dom 12 Plemion Izraela ma charakter bardziej uniwersalistyczny.
Większość świadomych swojej wiary rastafarian, zwłaszcza tych mieszkających na Karaibach, uznaje że należy do jednego z „domów”, które są pozostałością oryginalnej struktury zniszczonej częściowo w latach 50. Są to domy Nyahbinghi i Combsomes, które do lat 50. były zarządzane przez nieformalne zgromadzenia starszych „uczonych w piśmie”. Zwolennicy domu Nyahbinghi noszą dredy, a zwolennicy domu Combsomes nie. Aktualnie dom Combsomes praktycznie zanikł, zaś dom Nyahbinghi trwa i jest zarządzany przez obieralną radę 72 starców, która spotyka się raz do roku i ustala ogólne kierunki rozwoju tej formy Rastafari.
W 1996 r. ruch Rastafari na całym świecie otrzymał status doradczy przy Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ).
Niektóre odłamy współczesnych rastafarian wierzą, że przeciwnikiem Jah jest Sta - symbol ogólno-pojętego zła. Wierzą, że podobnie jak Babilonu trzeba się go wystrzegać i się mu przeciwstawiać. Niestety nie ma potwierdzonych danych co może oznaczać dany skrót. Wiadomo jednak, że owy skrót został nadany i rozpowszechniony w Europie lub północnej Afryce. Przeciwnicy Sta wierzą iż rzeczy , imiona , zjawiska etc. które mają w swojej nazwie cząstke STA są złe i trzeba ich unikać. W swoim słowniku Rastafarianie mają obowiązek używania słów które nie maja w sobie takowej cząstki (np: przySTAnek, STAcja, STAtuetka)lub zamieniać wyrazy typu STAń tu na przejdź tu. W terminie raSTA najprawdopodobniej cząstka "ra(re)" oznacza "reinstalowanie" systemu Sta na lepszy system Jah.
********************************
Muzyka reggae
Muzyka reggae związana jest nieodłącznie z brzmieniem, które ma nie tylko wymiar estetyczny, ale również kulturowy. Z problemem brzmienia wiąże się to, co określane jest mianem przekazu. Czyli taki rodzaj słów, które mocą swego brzmienia mogą wywoływać przeobrażenia w postrzeganiu otaczającego nas świata. Opowieści o Afryce, o jej tradycji i kulturze, stanowią główny wątek przesłania reggae. Słuchając ich - jedni przypominają sobie to, co było, inni dowiadują się o tym. I tak jak muzycy tworzą własne wątki przekazu, tak słuchacze, wszyscy razem i każdy z osobna, mają własne wizje i interpretacje. Wieloznaczność opowieści sprawia, że każdy może pojąć bez trudu główne wątki rastafariańskiego przesłania. A to, że one współwystępują, stanowi właśnie istotę muzyki reggae. I dlatego może ona
rozbrzmiewać w różnych miejscach świata z równą siłą i doskonałością. Reggae - w slangu jamajskim "patois" oznacza coś przeraźliwie biednego, dzikiego, ale zarazem coś niezwykle godnego. pełnego dumy i wolności. Reggae - to naturalne uczucie płynące prosto z serca i wielka wiara wynosząca ducha ponad marność tego świata. Jamajscy Rastafarianie żyjący w ascezie, zintegrowani z przyrodą. walczą z diabłem w pieniądzu. Występują z orężem własnej afrykańskiej tradycji, muzyki i pieśni - w walce z każdą formą przemocy. Ich credo to: Nie ma ludzi złych. są tylko ludzie słabi, w których w nieustannej walce doczesnego życia. zło przeważa nad dobrem. Pieśniarze Rasta muszą znaleźć w sobie taką siłę, by tchnąć w siebie ducha. który pomoże przezwyciężyć zło w sobie. Mówią też: Spójrzcie na lwa; króla naszej dżungli. Gdy jest głodny i wyrusza na polowanie, to zabija tylko jedną antylopę by się nasycić. Wy zawsze chcecie więcej - na zapas. Twierdzą. że człowiek jest integralną częścią boskiej natury i nie powinien czuć się jej absolutnym panem. Winien współżyć ze zwierzętami i roślinami. a czerpać z owoców boskich tylko tyle, by zaspokoić potrzebę i to jest wiodący nurt w pieśni roots-reggae, której słucha się także i u nas. Trans bębnów porywa do tańca, huk elektrycznych gitar pozwala się wyżyć. ale dominuje "słoneczna" nuta czerpana z promieni danych w naturalny sposób Jamajczykom i Afrykanom. Ludzie śpiewają razem melodyjne refreny, które są jak hasła. Później dociera do nich myśl zawarta w słowach. Oczywiście u nas komunikacja jest opóźniona ze wględu na barierę językową, ale słuchacze wierzą autentycznej wypowiedzi ludowych artystów. Tego się nie da oszukać. Postawy pieśniarzy Rasta stają się pewnym wzorcem dla młodzieży. Młodzi przejmują to jak nową modę, którą czerpią w ostatnich trzydziestu latach głównie z muzyki. Bezpośrednia konfrontacja z artystami reggae może być niezwykle pożyteczna. Młodzi oprócz poznania - starej i bogatej, choć egzotycznej i nie zawsze zrozumiałej dla nich kultury afrykańskiej - mają okazję przekonać się, że są to ludzie niezwykle dumni z własnego dziedzictwa, historii. Niech będzie to sygnałem. że trzeba być sobą i czerpać z własnych źródeł. Bardzo ważne jest by narodziła się w Polsce - nasza autentyczna, ale współczesna - powstała tu i teraz - muzyka ducha.. W tych trudnych czasach, gdy panuje powszechne zwątpienie, niewiara i szakalizm, jest to niezwykle ważna i trudna do wypełnienia misja.
Bob Marley - Forever Loving Jah
********************************
Ruch Rastafari
Ruch Rastafari - posiada trzy wymiary splatające się wzajemnie oddziaływujące na siebie oraz pozostające we wzajemnym ze sobą powiązaniu.
Wymiary te to społeczno - polityczny, kulturowy i religijny aspekt życia rastafariańskiej wspólnoty. Przynależność do ruchu Rasta określana jest nie na podstawie poglądów i opinii na jakiś temat, lecz wyznaczona przez owe trzy wymiary życia, które każdy Dread ma nie tylko przemyślane, co wyraźnie widziane. Rastafari nie jest więc jakąś formalną organizacją, lecz realnie istniejącą wspólnotą dzieci Jah, skazanych na życie w Babilonie. Dlatego też życie jest jedynym świadectwem wspólnoty. Podstawowe elementy doktryny ruchu
Rastafari wywodzą się z poglądów Marcusa Garveya, który pierwszy rzucił hasło Czarne jest piękne oraz Bądź dumny ze swej rasy. Ten urodzony na Jamajce prorok swego ruchu, który szczególną popularność zyskał w początkach XX wieku, ogarnięty był pasją stworzenia w Afryce ogólnomurzyńskiego państwa. Gdy w roku 1927 rząd Stanów Zjednoczonych deportował Marcusa Garveya, który mówił zbyt wiele i zbyt głośno, Garvey wrócił na Jamajkę i dalej przemawiał: Zwróćcie oczy w stronę Afryki, gdzie koronuje się Czarny Król. Trzy lata później przepowiednia się sprawdziła i stało się to powodem ugruntowanie poglądów Garveya oraz stanowiło wzmocnienie dla jego pozycji jako przywódcy ruchu. W roku 1930 Lif Ras Tafari Makkonen, koronował się jako Hajle Sellasje I, 225
Cesarz Etiopii, Król Królów i Pan Panów, Zwycięski Lew z Plemienia Judy. Cesarz panował niepodzielnie od 1930 do 1975 roku, z przerwą sześciu lat podczas II wojny światowej. Na początku lat 70 - tych zaczął tracić kontrolę nad swoją armią - siłą, która przedtem utrzymywała jego wynędzniałych, poddanych chłopów w posłuszeństwie. Monarchia jako ustrój przeżyła się w Afryce. Armia zwróciła się przeciwko swojemu cesarzowi. Został zdetronizowany i zamknięty w areszcie domowym. O siódmej rano w środę, 27 sierpnia 1975, wydał swoje ostatnie tchnienie i zakończył ziemskie panowanie.
********************************
Rastafari
Rastafari jako filozofia i światopogląd, od początku lat 70 - stał się ruchem o charakterze bardziej uniwersalnym. Najpierw jako ideologia czarnych mniejszości zamieszkujących biedne dzielnice Londynu i Birmingham oraz większych miast USA i Kanady. Po odzyskaniu przez Jamajkę niepodległości wielu jej mieszkańców w tych właśnie miejscach widziało swoją Ziemię Obiecaną, lecz po przybyciu do tych miejsc okazywało się, że wszelkie zdobycze cywilizacyjne, technologiczne i kulturowe nie są przeznaczone dla Czarnych. Dzieci pierwszych imigrantów, urodzone lub wychowane w Anglii, nie były tak gotowe jak ich rodzice do przyjmowania statusu obywateli drugiej kategorii i wąskich możliwości życiowych, które im oferowano, ani też do godzenia się na obiegowe definicje murzyńskości. Reggae stało się punktem, wokół którego mogła skupić się inna kultura, inny zestaw wartości i samookreśleń. Wyłonił się nowy styl angielskiego Jamajczyka - mniej ograniczony przez brytyjskość, mniej rozdarty między trzeźwością, racjonalizmem, zdrowym rozsądkiem a "kolorem". Wspólnota Rasta ze swoimi dreadlockami stworzyła silny kontrast w stosunku do klasy średniej z jej ideałami i instytucjami. Duchowe i polityczne podstawy codziennego życia są przedmiotem ciągłej dyskusji, która znajduje swoje odbicie w tekstach. Trudno od razu zrozumieć rzeczywiste znaczenie rastafariańskiego światopoglądu, ale sama muzyka przemawia wyraźnie i porywa odbiorców z całego świata. Reggae i Rastafari to nie synonimy, ale jedno bez drugiego nie może istnieć. Muzyka reggae zamieniła się znacznie od czasów grounations, ale nadal wyraża bogatą i podniosłą tradycję muzyczno - kulturową, a jej przesłanie musi dotrzeć do wszystkich, którzy chcą go wysłuchać.
"Ziele jest absolutną świętością rastafarian którzy je czczą. Przypalamy sobie ziele - które jest mądrością narodu. Tak jak alkohol jest zgubą rodzaju ludzkiego tak ziele jest zbawieniem. My akceptujemy ziele, jest ważne. Dziwne tylko, dlaczego zajmuje tak wiele miejsca w życiu ludzi którzy go nie akceptują. Dla nas ziele jest rzeczywistością i życiem. Nie jest to coś materialnego, namacalnego. Mówi się, że ziele to roślina, ale tylko ganja jest dobra na wszystko. Dlatego ci którzy mają z nią kontakt chcą czynić dobro. Są dobrzy nawet dla wysoko postawionych, nawet dla tych którzy zabraniają nam ją palić. Oni siedzą i mówią, że nie wolno i że się zabrania, bo ponoć to czyni z ciebie buntownika. Przeciw czemu ? Ziele da ci czas na kontemplację, na prawdziwe życie, zaraz po użyciu." http://ganman.ovh.org/rasta.htm
********************************
© 2004-2011 
==>> WPROWADZENIE
Wersja do druku
Góra